Merhaba;
Bu sizlerle ilk buluşmamız. Bu köşede sizlerle kültürel mirasın belgelenmesinde ölçülmesinde teknolojik gelişmelerden bahsetmeye çalışacağım.
Kültürünün gelişme ve değişme aşamalarını bünyesinde barındıran kültürel mirasımız olan tarihi eserler, vücuda getirildikleri dönem ile günümüzü birbirine bağlayan kültürel kodların da başında gelmektedir.Kültür kimliğinin oluşturulmasında; toplumda kolektif düşüncenin geliştirilmesinde önemli bir paya sahiptir. Bu nedenle her biri sosyal ve kültürel bir “değer” olarak algılanan bu eserlerin korunması, belgelenmesi, nesillere tanıtılması, aktarılması ve bireylerin hayatlarına yapacağı sosyal ve kültürel eserlerin gelecek nesillere kazandırılması gerekmektedir.
Kültürel mirasın belgelenmesi konusunda ise son zamanda baş döndürücü gelişmeler olmuştur. Bu gelişmeler daha çok resim çekimi ve resimlerde bilgi edinimi diğeri üç boyutlu lazer tarayıcılar bir diğeri insansız hava araçları ve fotogrametri. Bu köşede sırası ile bu konularda bilgi vermeye çalışacağım. Bu yazımızda 3 boyutlu lazer tarayıcılar ele alınacaktır.
3D laser tarayıcılar (3d laser scanners)
Bilim ve teknolojideki gelişmeler ölçme tekniklerindeki gelişmeleri de beraberinde getirmektedir. Ölçme alanında geliştirilen en son tekniklerin biri de yersel lazer tarama tekniğidir. Diğer ölçme teknikleriyle kıyaslandığında lazer tarayıcılarla ölçülen alanın Nokta bulutu dediğimiz 3 boyutlu nokta verileri çok kısa sürede ve istenilen sıklıkta elde edilebilmektedir.
Bu nedenle yersel lazer tarama yönteminin arazi ölçmelerinde ve mimari röleve çalışmalarında kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.
Lazer teknolojisinde nesne, yansıma yoğunluğu verisi içeren 3 boyutlu nokta bulutu olarak elde edilmektedir. Elde edilen nokta bulutlarının düzenlenmesi, farklı noktalardan yapılan taramaların birleştirilmesi, kayıt, nokta boşluklarının doldurulması, filtrelenmesi, yüzey triyangülasyonu ve 3 boyutlu model oluşturma işlemleri yapılarak çizgi, yüzey, alan ve hacim gibi bilgiler elde edilmektedir.
Yersel lazer tarama teknolojisinin en önemli özelliğinden biri de mevcut kültür mirasına herhangi bir temas olmadan eserin tüm mimari yapısını ve özelliklerini çok kısa sürede kayıt altına almaktadır. Yani tarihî yapılar ölçülürken esere asla zarar verilmemektedir.
Bugün minimum giderle hızlı ve eksiksiz 3B geometrik ve görsel bilgiye sahip olmak önemlidir. Günümüzde birçok mühendislik, mimari ve kültürel mirasın korunması projelerinde, bazı objelerin ve hatta tamamlanmış ortamların mevcut durumunu elde etmek için detaylı 3B bilgiye ihtiyaç vardır.
Yersel lazer tarayıcıların en önemli avantajı; 3 boyutlu obje geometrisini doğrudan, hızlı ve
detaylı yakalama özelliğidir.
Diğer avantajları ise:
-Maliyet açısından giderlerdeki önemli azalma
– Çok daha hızlı proje tamamlama
– Geleneksel tekniklerin başarısız olduğu çok karışık, ulaşılamaz, tehlikeli obje ve alanlarda ölçüm yapabilme
-Tarama işlemlerinin çevre aydınlatmasından bağımsız olması (gece tarama yapabilme özelliği)
– Taramada eksiksizlik ve kapsamlılık (tüm detayları tek seferde elde edebilme)
– Çok amaçlı veri kullanımı
Laser tarayıcıların çeşitleri ve kullanımı ile ilgili bilgi daha sonraki yazılarımızda örnekleri ile verilecektir.
